Priština, 19 Decembar 2023 – Ombudsman je tokom 2022. godine izvršio istrage sa ciljem da utvrdi da li nivo zaposlenosti osoba sa ograničenim sposobnostima u skladu sa zakonskim odredbama i obavezama, posebno sa Zakonom br. 03/L-019 o profesionalnom osposobljavanju, prekvalifikovanju i zapošljavanju osoba sa ograničenim sposobnostima i da utvrdi da li aktualni nivo zaposlenosti osoba sa ograničenim sposobnostima u Republici Kosovo predstavlja diskriminaciju, odnosno da li se poštuje princip njihove jednakosti pred zakonom.

U tu svrhu, kancelarija Ombudsmana je sprovela opsežnu istragu gde su obuhvaćene i Vlada Republike Kosova i 38 opština u Republici Kosova.

Što se tiče centralnog nivoa, Ombudsman je dobio odgovor od Kancelarije za dobro upravljanje, iz kojeg proizilazi da na centralnom nivou, koji obuhvata Kabinet premijera i 15 ministarstava, 3 ministarstva nisu ispunila zakonske kriterijume za zapošljavanje lica sa ograničenim sposobnostima, dok 6 ministarstava delimično ispunjavaju ovaj kriterijum.

Što se tiče lokalnog nivoa, od 38 opština, 26 opština je poslalo odgovore, od kojih 7 opština nije ispunilo zakonske kriterijume za zapošljavanje osoba sa ograničenim sposobnostima, 8 opština je delimično ispunilo zakonske kriterijume za zapošljavanje osoba sa ograničenim sposobnostima. 4 opštine nisu dostavile podatke o zapošljavanju osoba sa ograničenim sposobnostima, dok 12 opština nije odgovorilo na zahteve Ombudsmana u skladu sa Ustavom i Zakonom o Ombudsmanu.

Sledbeno tome, Ombudsman je između ostalog zaključio da je povređen Član 1, Protokola 12, Evropske konvencije za zaštitu osnovnih ljudskih  koji se odnosi na  opštu zabranu diskriminacije a koji definiše: „ Svako pravo koje zakon predviđa ostvarivaće se bez diskriminacije po bilo kom osnovu kao npr. polu, rasi, boji kože, jeziku, veroispovesti, političkom i drugom uverenju, nacionalnom ili društvenom poreklu, povezanosti s nacionalnom manjinom, imovini, rođenju ili drugom statusu.“

Obaveza zapošljavanja osoba sa sa ograničenim sposobnostima je predviđena Zakonom br. 03/L-019 o profesionalnom osposobljavanju, prekvalifikovanju i zapošljavanju osoba sa ograničenim sposobnostima.

Zbog toga je Ombudsman uputio preporuke ministarstvima i opštinama koje ne ispunjavaju ovu obavezu koja predviđa prava osoba sa ograničenim sposobnostima da preduzmu specifične ciljane mere da, u skladu sa zakonskom regulativom, ispune zakonske obaveze koje se odnose na zapošljavanje osoba sa ograničenim sposobnostima.

Izveštaj sa preporukama https://bit.ly/3TpnX6i