Priština, 15 novembar 2023.god. – Ombudsman na osnovu svog ustavnog mandata i prema nadležnostima i odgovornostima utvrđenim Zakonom o Ombudsmanu, dana 10 novembra 2023. godine objavio je Izveštaj sa preporukama Ex officio br. 453/2018 u vezi sa nedostatkom odgovarajućih uslova za život zajednica Roma, Aškalija i Egipćana koji su vraćeni iz Severne Makedonije u Obilić.

Cilj Izveštaja je da skrene pažnju lokalnim i centralnim vlastima na potrebu preduzimanja radnji u cilju stvaranja dostojanstvenih i odgovarajućih uslova za život povratnika u selu Plemetin.

Ombudsman ocenjuje da su problemi u vezi sa povratnicima u selu Plemetin godinama postali slojeviti, kao što su proces i način povratka, koncentracija povratnika na određenom području, nedostatak imovine, činjenica da povratnici nisu bili stanovnici ovog lokaliteta ranije, reakcija i način prihvatanja povratnika od strane zajednice domaćina, nedostatak upisa u matične knjige itd.

Putem analize postojećeg stanja, dosadašnjeg postupanja nadležnih i pravne analize, ovaj izveštaj teži da adresira potrebu za delovanje nadležnih organa u smislu promene ovog stanja. S tim u vezi, Ombudasman je konstatovao da postoji povreda prava na izbor prebivališta, prava koje je garantovano članom 35. Ustava i povreda člana 1. Protokola 12. Evropske konvencije o ljudskim pravima, kojim se proširuje oblast zaštite na „sva prava predviđena zakonom“ i uvodi opštu zabranu diskriminacije, što znači situacije u kojima predmet spada u okvir suštinskog prava zagarantovanog domaćim zakonom.

Na osnovu složene situacije trenutnog povratka i zabrinutosti stanovnika Plemetin, Ombudsman zaključuje da to pitanje mora da se reši putem saradnje svih relevantnih državnih organa, uključujući ovde i Ministarstvo za povratak i zajednice, Ministarstvo za Administraciju lokalne samouprave, sa Opštinom Obilića, preporučujući kao u nastavku:

Ministarstvu za Zajednice i Povratak da u saradnji sa opštinama u Republici Kosova stvori uslove za održiv povratak, zaštitu, integraciju i razvoj zajednica na osnovu misije i vizije zbog koje je i osnovana kao državna institucija.

Opštini Obilića da preduzme radnje za stvaranje odgovarajućih stambenih uslova za porodice romske, aškalijske i egipćanske zajednice, koje su se vratile u selu Plemetin, bez obzira na njihovo prethodno prebivalište, u skladu sa Zakonom br.03/L-164 o finansiranju posebnih stambenih programa u Republici Kosova i da uzima u obzir primenu Uredbe br.01/2018 o povratku raseljenih lica i trajna rešenja, u pogledu dodele opštinskog zemljišta sa pravom korišćenja u skladu sa ovom uredbom i relevantnim zakonima na snazi.

Izvestaj -> https://bit.ly/3MOqjY2